Gratis (Free) van Chris Anderson

Mijn eerste volledige boek op mijn e-reader is uit. Ik heb zonet Gratis (Free) gelezen van Chris Anderson. Ik ben erg enthousiast en ik keek hoe anderen erover denken, maar ik lees voornamelijk negatieve recensies. In feite borduurt dit ook voort op het artikel op mijn blog waarover ik schreef over de prijs van een e-book (http://www.henrikoppen.nl/2009/10/de-prijs-van-een-e-book.html). Hierover heb ik ook een interessante discussie met een vriend, en ik hoop dat als hij dit artikel leest, dat hij geprikkeld is om het boek van Chris Anderson te lezen aangezien ik veel parellen zie met zijn standpunten in deze en de mijne.

Chris Anderson beschrijft in Free de verschijningsvormen van gratis. Eerst met voorbeelden uit het verleden en de fysiek wereld; Gillette gaf een scheermesjes houder gratis weg zodat mensen scheermesjes zouden kopen. Daarna met voorbeelden van gratis in het digitale tijdperk; denk hier bijvoorbeeld aan Google die gratis mailboxen weggeeft. Een van de pilaren van gratis is dat als iets zo goedkoop wordt dat het bijna niet meer uit te drukken is in geld er veel mogelijkheden bestaan om met Gratis geld te verdienen. Bits (nullen en enen die de basis vormen van alle digitale communicatie) over het internet versturen zijn zo goedkoop dat dit heel veel mogelijkheden bied aan businessmodellen gebaseerd op Gratis en Chris noemt voorbeelden en voorziet deze van argumenten waarom het werkt.

Zoals je weet klaagt de muziekindustrie al jaren over piraterij. Logisch, de oude businessmodellen die werkten in de wereld van de atomen, staan onder druk nu het verplaatsen van data (bijvoorbeeld muziek) geen geld meer kost. Het kopiëren en verspreiden is ogenschijnlijk niet tegen te gaan en de industrie lijkt zich volledig vast te klampen aan het oude model en vecht uit alle macht tegen piraterij terwijl Chris nu juist alternatieven beschrijft om met dit fenomeen om te gaan. Een misvatting die ik heel veel terug zie in recensies en commentaar is dat mensen denken dat Chris vind dat alles maar gratis moet zijn. Hij beschrijft alleen de mogelijkheden en kansen die ontstaan nu het verplaatsen van bits nagenoeg kosteloos is (voor de eindgebruiker die een flat fee per maand betaald om onbeperkt te kunnen internetten).

Zo is niet de piraterij is de vijand van de schrijver, maar onbekendheid. Dit was voor mij echt een inzicht. Het verspreiden van materiaal hoeft dus niet alleen maar slecht te zijn en dit is ook onderdeel van de discussie over dat buma/stemra geld wil vragen voor als je muziekfilmpjes op je site hebt staan.

Om een eigen voorbeeld te geven waarom Internet de economie veranderd: Stel ik moet 100.000 papieren boeken versturen naar mensen, wat gaat me dat kosten? Ik heb het materiaal, maar moet het ook verpakken, postzegels betalen en mensen vinden die het gaan versturen. Wat kost het me om digitaal 100.000 boeken te versturen? Precies! Helemaal niets! Er zit dus een groot verschil in de digitale wereld en de wereld van de atomen.

Wat maakt het uit als ik van de 100 klanten ik aan 95 daarvan geen geld verdien? Hier geeft Chris het voorbeeld van de freemium: Voor de basis betaal je niets, maar als je extra’s wilt sluit je een abonnement af (en betaal je daarvoor). Een model wat al bij veel (web)bedrijven succes heeft.

En passant schrijft Chris ook nog iets anders op wat me bijgebleven is. In papier tijdschriften en kranten doen veel uitgevers hun best om te zorgen dat reclames niet in de buurt van gerelateerde producten staan. Dit om de objectiviteit uit te stralen. Op het internet geldt precies het omgekeerde! Daar worden advertenties juist gerelateerd aan de informatie op de website. Dit wordt vaak als prettig ervaren en klinkt ook zo logisch als wat.

Ik ben dus erg enthousiast over het boek en het heeft me veel inzichten gegeven waardoor ik het echt een aanrader vind om te lezen. Stop met klagen over piraterij en wees creatief.

Relevante links:
Op de site van Lifehacking kun je het boek vertaald in het Nederlands lezen:
http://lifehacking.nl/algemeen/free-artikel

Malcolm Gladwell’s review van Free.
http://www.newyorker.com/arts/critics/books/2009/07/06/090706crbo_books_gladwell?currentPage=all

Chris zijn reactie in de vorm van een artikel:
http://www.longtail.com/the_long_tail/2009/06/dear-malcolm-why-so-threatened.html
Hier reageert hij zo op wat reacties op zijn artikel.

De prijs van een e-book

Regelmatig voer ik discussies met vreemden en vrienden over de prijzen van e-boeken. Zodoende heb ik voldoende materiaal om een artikel te schrijven over mijn standpunt en opinie hierin.

Een e-book is een boek wat je digitaal koopt en kunt lezen op een e-reader (dit kan ook je Iphone zijn). Onlangs probeert o.a. Bol.Com de e-reader in de markt te zetten (zie eerdere artikelen op dit blog). Waar ik enorm over struikel is de prijs van een digitaal boek. Vaak zo’n 80% van de prijs van een papieren boek. Niet alleen vind ik die prijs te hoog, ik denk dat de boeken industrie een grote fout maakt door deze prijzen te hanteren.

Het argument van de e-boeken verkopers is overigens dat er op een papierenboek slechts 6% BTW hoeft te worden afgedragen en op een e-boek 19%. Ze geven dus niet 20% korting maar zo’n 30%. Op papier (figuurlijk) klinkt dit dus best redelijk. En als je niet verder zou denken blijft het daarbij. Ik denk wel verder en volg de volgende redenatie.

Technisch: Op e-boeken zit een (DRM) beveiliging. Dit betekent in de praktijk een aantal dingen: Je kunt het boek maar lezen op een beperkt aantal e-readers. En als dit om eigen apparaten gaat moet je bijhorende software installeren altijd onder hetzelfde DRM account die je bij Adobe hebt aangemaakt. Je bent dus geen eigenaar van een e-boek!! Je hebt het recht gekocht het boek onder bepaalde voorwaarden tijdelijk te kunnen lezen. Stel dat Adobe stopt met DRM, failliet gaat of iets anders (denk hieraan ook op de lange termijn!) dan kun je de aangeschafte boeken dus niet meer lezen. Hiermee wordt je boek ineens veel minder waard.

Je kunt een e-boek “uitlenen”, maar naast dat dit niet zo heel eenvoudig is, is dat ook erg beperkt mogelijk. Een ander nadeel van een e-boek. Een boek wat je gekocht hebt kun je verkopen. Een e-boek kun je niet verkopen! Vergis je niet in de grote van de markt op 2^e hands boeken en vaak krijg je meer dan 50% terug op een gelezen boek als deze nog recent is.

Nu de focus op de verkoop van een digitaal boek: Het hoeft niet gedrukt te worden, niet gezet te worden, je hebt geen restanten of retouren. Je hoeft het niet in te pakken, het komt altijd aan, er kunnen geen stukken “kwijt” raken en er is geen menselijk handeling nodig voor het gehele verkoopproces. Er hoeft geen papier te worden ingekocht, het verouderd niet het neemt niet eens ruimte in op een magazijn.

Dit zijn allemaal nog argumenten gericht op het boek en niet op de markt en de mogelijkheden in het digitale tijdperk.

Er is een fenomeen en dat heet piraterij. Voordat er e-readers waren had de boekenindustrie hier geen last van. Kopiëren is duurder en arbeidsintensiever dan gewoon kopen. Met muziek is dat anders en nu vallen ook de boeken hier ten prooi aan. Maar een boek heeft nog een nadeel hierin ten opzichte van de muziekindustrie. Kopiëren van muziek gaat nog wel eens ten koste van de kwaliteit. Woorden zijn echter veel gemakkelijk te kopiëren dan muziek, kwaliteit is dus per definitie maximaal. Kopiëren van woorden is ook veel moeilijker tegen te gaan. Als je het kan lezen, kan het kopiëren niet moeilijk zijn. Met de toenemende populariteit zal dus ook de piraterij snel opkomen. Bij Engelse boeken is dit al het geval. Het grote voordeel van piraterij voor de lezer is dat er geen last heeft van rechten en het boek dus altijd te lezen blijft (en uit te lenen, etc.). Een boek digitaal downloaden is dus duurzamer dan net netjes kopen. Maar ook het downloaden is zeer snel te realiseren, soms nog gemakkelijker en sneller dan kopen op een website.

Omdat piraterij op zo’n enorme schaal wordt toegepast, is het bijna een geaccepteerd fenomeen. Natuurlijk is het een vorm van diefstal, maar als mensen zich hier echt schuldig over voelden, zouden ze het niet doen (ik ken overigens geen mensen die een gekopieerd CD’tje of film zouden weigeren te kijken of luisteren). Wel zouden veel mensen (waaronder ikzelf) zich beter voelen om ergens voor te betalen. Nu lijkt het erop dat mensen dus de prijs te hoog vinden. Of dit nu terecht is of niet heb je dus blijkbaar met feiten van doen. Als je hier niet op inspeelt valt de industrie dus in dezelfde valkuil als waarin de muziekindustrie gevallen is. Los van een oordeel is dit gewoon de werkelijkheid.

Dit geschreven hebbende, wat is de juiste prijs van een digitaal boek? Zoals je kunt opmaken is er dus een groot verschil tussen een papieren boek en een digitaal boek. De inhoud is hetzelfde maar de waarde is erg verschillend en is dus veel minder met elkaar te vergelijken en per persoon afhankelijk. Persoonlijk denk ik dat een prijs onder de tien euro (zoals de meeste boeken in amerika die wel op papier gedrukt zijn) een stap in de juiste richting is. Maak het rond de vijf euro en het wordt sneller een impuls aankoop. Ik heb ook geen problemen met de beperkte rechten van een boek als de prijs goed is. Als ik een boek echt belangrijk genoeg vind om te bewaren koop ik ook nog wel een papieren versie. Nu lees ik overigens redelijk vaak boeken uit de bibliotheek en die prijs is nog veel lager.

Is een lage prijs schadelijk voor de industrie? Ik denk het niet. Door lezen goedkoper te maken (wat dus gezien de eerste alinea’s zeer goed mogelijk is) kopen mensen wellicht ook meer boeken. Voor een paar eurootjes lees ik graag de nieuwe Kluun, maar voor 17 euro moet ik daar lang over nadenken of leen ik hem wel een keer. De vraag voor de industrie is dus: Als ik mijn boek voor 25% van de prijs aanbied, wordt dit boek dan zes keer zoveel verkocht? Dat is een vraag die ik niet kan beantwoorden en wat dus maar in de praktijk getest moet worden.

Een heel interessant boek over deze materie is van Chris Anderson en heet “Free”, ofwel Gratis in het Nederlands. Dit boek is digitaal gratis te downloaden (ook in het Nederlands). Het boek gaat over alle vormen van gratis en de mogelijkheden in het digitale tijdperk. Waar het op neer komt is dat de industrieën op allerlei vlakken anders moeten nadenken over digitale producten. Het reproduceren van digitale werken is zo goed als kosteloos en mensen verwachten dus ook niets of weinig te betalen voor digitale werken. Nogmaals los of dit terecht is of niet.

Om een voorbeeld te geven hoe de industrie dus met dit fenomeen om zou kunnen gaan: Een schrijver schrijft een boek of een serie. Het eerste deel is gratis te downloaden, elk volgend deel kost een euro. Misschien niet het krachtigste voorbeeld, maar wel een idee over hoe een iets andere benadering wel een bepaald effect kan bereiken terwijl er nog steeds geld wordt verdiend.

Hoe langer ik mijn e-reader heb, hoe blijer ik er mee ben. En ik heb nog maar een primitief apparaat wat de komende jaren snel beter zal worden…

Henri Koppen
12 Oktober 2009

E-readers: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_e-book_readers

DRM bij Bol.Com: http://www.bol.com/nl/m/klantenservice/klantenservice-digitale-boeken/index.html (kijk naar: Het overzetten van een digitaal boek op een nieuw of ander apparaat)

Free van Chris Anderson : http://lifehacking.nl/algemeen/free-artikel/

Workshop BI levert geld op

Ik ben geen Business Intelligence expert, maar in mijn werk heb ik er vaak mee te maken en ik lees er graag over. Wat me opvalt is dat er bij BI heel vaak over techniek gesproken wordt en of deze goed is of niet. BI is mijn ogen maar een klein beetje techniek (om het mogelijk te maken) maar het leeuwendeel van de I komt echt uit de mens. De kwaliteit van een BI ligt dus voornamelijk in de menselijke inspanning. Omdat het een vakgebied is waar nog veel ruimte voor cowboys is wil ik mijn licht graag laten schijnen op de unieke mogelijkheid om BI in de praktijk te brengen. Deze Workshop BI kost u niets meer dan tijd en laat het gehele spectrum van het vakgebied zien. Bij het welslagen van deze workshop zult u zelfs geld verdienen. Waar vind je dat nog; Geld verdienen door het volgen van een workshop?

Genoeg geheimzinnigheid, hier volgt de workshop documentatie. De prerequisites (benodigdheden) zijn: Een bankrekening, Internet bankieren en wat vrije tijd. Als u deze beschikbaar heeft gaat u naar Yunoo.nl en maak daar een account aan. Vervolgens download u transacties van uw bankrekening en importeert u deze in de applicatie. Dat is veilig, Google er maar op los, er is veel over geschreven o.a. door de consumentenbond. Als u dit gedaan heeft zijn een groot deel van uw banktransacties al gecategoriseerd. U ziet dus hoeveel uitgaven naar bepaalde doelen zijn gegaan (boodschappen, vaste lasten, uiterlijke verzorging, etc.). Daarna komt er wat handwerk bij kijken om de onbekende transacties in te delen. Deze zaken kun je bijvoorbeeld per maand zien.

Als u een behoorlijke periode inzichtelijk heeft gemaakt kunt u acties uitzetten voor bepaalde zaken die u niet bevallen. Bijvoorbeeld de boodschappen uitgaven met 20% verminderen voor de komende drie maanden. Daarvoor kunt u meerder tactieken verzinnen. Minder alcohol of meer B-merken, of bijvoorbeeld minder vaak winkelen en dus avondeten voor meerdere dagen halen (de zogenoemde weekboodschappen).

Na die periode kunt u meten of de doelstellingen gehaald zijn.

U kunt dit dus zien als een workshop BI. Het heeft namelijk *alle* facetten van een BI traject. U moet data putten uit een bron (banktransacties) en vaak uit meerdere bronnen (meerdere rekeningen, maar ook bijv. een kasboek). Na het importeren onstaat een zekere vervuiling. Sommige van die vervuiling kunt u structureel oplossen (door type transacties over te zetten naar een andere categorie en nieuwe categorieën aan te maken). Nu heeft u de BI omgeving gevuld en rapporten voorhanden waarop u uw onderneming (huishouden) kunt sturen. U neemt een doelstelling aan en koppelt dit aan een deadline. Door data op te halen en aan te vullen kunt u zien hoe uw beslissingen effect hebben op uw uitgaven patroon. Een ander facet is ook dat het een inspanning is om BI uit te voeren en daadwerkelijk toe te passen in de praktijk.

Aanvullende inzichten zijn: Data is nooit zuiver en heeft altijd een mate van vervuiling bijvoorbeeld dat een contante opname bestaat uit een aantal transacties die u niet zult terug zien in de resultaten, data heeft een bepaalde interpretatie; als meerdere mensen transacties aan categorieën zou toewijzen ontstaat er een verschil in inzicht. En hoeverre hebben omgevingsfactoren invloed op het behaalde resultaat? Als er een kind naar school gaat veranderen de uitgaven. WOZ belasting wordt vaak in termijnen betaald die niet het hele jaar bestrijken, etc. Maar bovenal: dat het veel discipline kost om deze workshop echt getrouw uit te voeren! Het is net de praktijk.

Als uw workshop slaagt zult u beter met uw geld omgaan. Dit resulteert dus in opbrengsten door middel van besparingen. Maar ook als u niet slaagt levert u dit wellicht een inzicht op. Dat BI misschien toch niets voor u is.

Henri Koppen
10 oktober 2009

Toch een E-reader

Eerder schreef ik al dat ik wel geloof in een e-reader, maar dat het concept door Bol.Com niet goed wordt opgepakt door te hoge boekprijzen. Zie:

http://www.henrikoppen.nl/2009/08/bolcom-sony-en-de-nieuwe-e-reader.html
Toch brandde het geld in mijn zakken en wilde ik iets kopen. De Sony reader kan ook PDF formaat bestanden lezen en aangezien ik nog een hoop PDF bestanden te lezen had op mijn computer, beredeneerde ik dat het wel handig zou zijn om ze ook rustig op de bank te kunnen lezen. Toch wist ik wel dat ik redenen zocht om toch tot een aanschaf over te gaan…

Toen ik verder zocht kwam ik o.a. project gutenberg tegen van Google en daar is een hele hoop epub (formaat voor digitale readers) gratis op te halen. Genoeg literatuur voor een levenlang lezen. Na nog wat verder zoeken vond ik ook een hoop recente titels zoals je ook muziek vind op het internet. Nu was er wel voldoende basis!

Om de ironie erin te houden heb ik hem op Bol.Com gekocht, type Sony PRS600 met touch screen. Nadeel van die reader is dat het scherm wel wat reflecteert. Iets wat me de eerste uren nog wel irriteerde. Voordeel is dat je gemakkelijk gebruik kan maken van het interne Engelse (en Amerikaanse) woordenboek en nog wat andere voordelen. Het lezen beviel me de eerste uren niet bijzonder, maar dat had vooral te maken met het uitproberen van dingen. Als je iets leest wat echter interessant is ben je het e-reader lezen zo gewend en is het net als een boek.

Overigens ben ik maar gematigd positief. Het scherm blijft wat klein, PDF formaat leest niet ideaal en je moet nog steeds USB gebruiken om boeken erop te zetten. De bijgeleverde software is erger dan een drama en loopt per definitie steeds vast. De gratis Adobe (Adobe Digital Editions) is nauwelijks beter. Met zeer veel dingen merk ik dus dat het product nog zeker niet volwassen is.

Na een maand of wat zal ik laten weten of het een blijvertje is, of dat ie ligt stof te happen (dan gaat ie naar Marktplaats). Ik denk overigens wel dat de e-reader een prominente plaats gaat innemen. Het heeft zeer veel voordelen en als de nadelen steeds kleiner worden zal het door de massa omarmt worden. Dan krijg je eerst de heisa zoals je deze ook in de muziekindustrie ziet (als je het kan lezen, kun je het kopiëren) en er zullen dus nieuwe businessmodellen gaan ontstaan. Uitgevers zullen hier op in moeten spelen al denk ik dat het gros deze boodschap niet begrijpt en op langere termijn het loodje legt. Leesboeken waren tot nu toe redelijk gevrijwaard van piraterij, maar met de e-reader gaat hier verandering in komen al denk ik dat daar nog wel wat jaren overheen gaan.

Heb je zelf interesse om er één aan te schaffen? Neem dan niet zonder meer het leren hoesje erbij. Er zit al een opbergmapje in de verpakking en deze is voor mij praktischer dan de leren hoes die ik bij het afrekenen er toch maar bij bestelde. Overigens voel ik nog steeds ongenoegen dat de prijzen van Nederlandse digitale boeken veel te hoog zijn. Ik voel me daarom ook niet bezwaard over het alternatief…