Evolutie is het magische woord wat al snel gerelateerd wordt aan de evolutietheorie van Charles Darwin. Evolutie is de geleidelijke ontwikkeling van iets en is veel breder toepasbaar. Niettemin kunnen er hele mooie parallellen getrokken worden tussen de evolutietheorie en bijvoorbeeld de IT. Evolutie lijkt een universele wet te zijn en als je er in verdiept schuilt er veel schoonheid en wijsheid in.
Zo geloof ik dat computervirussen, hackers en Spam verspreiders heel belangrijk zijn voor de ontwikkeling van het internet.
Stel dat er geen dieven en inbrekers bestonden, dan hadden huizen en auto’s geen sloten gehad, dan waren er geen kluizen en had je geen pasjes nodig om bij een bedrijf op bezoek te gaan. Als dan iemand op het idee van stelen kwam, zouden we weerloos zijn geweest. En als dat idee dan groeide zou er anarchie uitbreken en de gehele economie in gevaar komen. Niemand wist namelijk wat er tegen te doen en het zou jaren duren voordat er een remedie tegen bestond (en ook die zou nog veel tijd nodig hebben om echt goed te zijn). Dit is ook waar voor het menselijk lichaam. Als er geen virussen en slechte bacteriën bestonden zouden we er ook geen afweer systeem voor hebben. Als er dan zoiets als een virus zou ontstaan, dan zou de gehele wereldbevolking zijn uitgeroeid. Er zijn mensen die voorspellen dat de mensheid aan een ziekte ten onder zal gaan…
Doordat er dus computervirusmakers zijn, bestaan er virusscanners. Tegen hackers bestaan firewalls en beveiligde datacenters en is software erop gericht misbruik te voorkomen. Spamfilters beschermen ons tegen een overvloed van reclame en mail van oplichters. Elke nieuwe uitvinding op het internet, of dit nu Facebook of Twitter is, wordt vroeg of laat getroffen door mensen die er misbruik van willen maken en daardoor wordt zo’n site steeds beter en veiliger. Het maakt het internet weerbaar en dus zijn al die dingen een noodzakelijk kwaad.
Geen enkel systeem is van begin af aan zo ontworpen dat er geen misbruik mogelijk is. Door evolutie verbetert een systeem, en je kan dus ook geen compleet systeem van te voren ontwerpen. Evolutie moet zijn gang kunnen gaan.
Wat moet ik met dit inzicht? Dat zou je jezelf af kunnen vragen. Maar toen ik dit inzicht kreeg besefte ik dat je bij het ontwerpen van nieuwe software niet meteen alles moet proberen te dekken. Je moet het niet willen om een compleet systeem te ontwerpen. IT projecten zouden dus altijd een beperkte scope moeten hebben omdat evolutie een systeem polijst en beter maakt op een manier die je van te voren niet kunt verzinnen. Dit gaat zeker op voor de tegenwoordig zo vaak beschreven “Social Media”.
Of zoals John Gall het zo treffend omschrijft:
“A complex system that works is invariably found to have evolved from a simple system that worked. The inverse proposition also appears to be true: A complex system designed from scratch never works and cannot be made to work. You have to start over, beginning with a working simple system.”
De volgende keer als je een spam bericht krijgt zie je dit misschien door andere ogen. Zelfs spam heeft dus zijn nut, want zonder zouden we zo kwetsbaar zijn.
Henri Koppen
25 augustus 2009